گیت (Git) چیست و چرا هر برنامه‌نویس باید آن را بلد باشد؟ + آموزش ساده برای مبتدی‌ها

سلام به تو دوست برنامه‌نویس! 👋 امروز قراره درباره یکی از اون چیزایی حرف بزنیم که خیلی وقتا اسمش رو شنیدیم، ولی دقیق نمی‌دونیم چی هست یا چرا این‌قدر مهمه: **Git** اگه تا حالا پروژه‌ای نوشتی، احتمالاً شده بخوای یه بخشی رو تست کنی و بعد پشیمون شی، یا اینکه بخوای یه نسخه از پروژه‌تو برای یه نفر دیگه بفرستی، یا حتی با یه تیم روی یه کد کار کنی و همه چی قاطی بشه! 😅 خب Git اومده که این دردسرا رو حل کنه. --- ## Git چیه دقیقاً؟ Git یه **سیستم کنترل نسخه (Version Control System)** هست. یعنی چی؟ یعنی می‌تونه تمام تغییرات فایل‌هات رو ثبت کنه، بهت این امکان رو بده که برگردی عقب، ببینی چی عوض شده، و حتی با چند نفر دیگه هم‌زمان روی یه پروژه کار کنی بدون اینکه کدها قاطی بشن. --- ## کی Git رو ساخته؟ Git رو **لینوس توروالدز** ساخته؛ همون نابغه‌ای که سیستم‌عامل لینوکس رو هم ساخته. سال ۲۰۰۵، وقتی توسعه‌دهنده‌های کرنل لینوکس از یه سیستم کنترل نسخه تجاری ناراضی بودن، تصمیم گرفت یه ابزار سریع، امن و متن‌باز بسازه... و نتیجه شد Git! --- ## Git به چه دردی می‌خوره؟ - ذخیره تاریخچه تغییرات کد - برگشتن به نسخه‌های قبلی - کار گروهی بدون تداخل - دیدن اینکه کی چی رو تغییر داده - ارسال پروژه روی سرورهایی مثل GitHub خلاصه بخوام بگم، Git مثل یه ماشین زمان برای برنامه‌نویس‌هاست ⏳ --- ## ابزارهای مشابه Git چیا هستن؟ Git تنها سیستم کنترل نسخه نیست. قبلاً ابزارهایی مثل **SVN (Subversion)** و **Mercurial** هم استفاده می‌شدن، ولی Git به خاطر سرعت، انعطاف بالا و متن‌باز بودنش، محبوب‌ترین ابزار دنیاست. --- پس اگه برنامه‌نویسی می‌کنی و هنوز Git رو درست بلد نیستی، نگران نباش! تو این مقاله همه چی رو ساده و قدم‌به‌قدم با هم یاد می‌گیریم ❤️ --- ## نصب Git نصب گیت نسبتا کار آسونیه! برای اینکار کافیه به وب‌سایت رسمی Git بری 👉 [git-scm.com](https://git-scm.com) سپس نسخه مورد نظر خودت رو دانلود کن. یا از لینک مستقیم ویندوز استفاده کن: - [دانلود برای Windows](https://github.com/git-for-windows/git/releases/download/v2.50.0.windows.1/Git-2.50.0-64-bit.exe) برای لینوکس و مک هم می‌تونی با استفاده از **ترمینال** نصب کنی. --- ## نحوه کار Git Git دارای مراحل مختلفیه. شاید در اوایل درکش یه کم سخت باشه ولی کم‌کم برات عادی میشه. - در ابتدا فایل‌ها با نام **Untracked** شناخته می‌شن. - با دستور `add` به بخش **Stage** منتقل می‌شن (یعنی آماده ثبت هستن). - بعد با دستور `commit` اونارو ثبت می‌کنی. و تمام! تغییراتت ذخیره و قابل برگشت هستن ✅ --- ## دستورات پرکاربرد Git برای شروع ### 🔹 git init شروع پروژه با Git: ```bash git init ``` --- ### 🔹 git add اضافه کردن فایل‌ها به Stage: ```bash git add index.html ``` یا همه فایل‌ها: ```bash git add . ``` --- ### 🔹 git commit ثبت تغییرات: ```bash git commit -m "اضافه کردن صفحه اصلی" ``` --- ### 🔹 git status بررسی وضعیت فایل‌ها: ```bash git status ``` --- ### 🔹 git log دیدن تاریخچه کامیت‌ها: ```bash git log ``` --- ### 🔹 git diff دیدن تفاوت تغییرات: ```bash git diff ``` --- ## ساخت شاخه (branch) جدید ایجاد یک شاخه جدید: ```bash git branch new-feature git checkout new-feature ``` یا باهم: ```bash git checkout -b new-feature ``` بعداً می‌تونی اون رو با شاخه اصلی (`main`) ادغام کنی. --- ## وصل شدن به GitHub 1. یک حساب در [github.com](https://github.com) بساز. 2. یه مخزن جدید درست کن. 3. پروژه‌ت رو با این دستورات به گیت‌هاب وصل کن: ```bash git remote add origin https://github.com/username/project-name.git git branch -M main git push -u origin main ``` > ❗ توجه: `username` و `project-name` رو با اطلاعات خودت جایگزین کن. --- ## آپدیت پروژه در GitHub هر بار که تغییرات جدید دادی: ```bash git add . git commit -m "تغییرات جدید" git push ``` --- ## نتیجه‌گیری Git یه ابزار خیلی قدرتمنده، ولی وقتی مرحله‌به‌مرحله یادش بگیری، خیلی سریع برات آسون میشه! همین چند دستور پایه‌ای برای ۹۰٪ کارهایی که انجام می‌دی کافیه. حالا دیگه وقتشه پروژه‌هات رو با Git مدیریت کنی! سؤالی داشتی توی کامنت‌ها بپرس یا این مقاله رو با دوستات به اشتراک بذار ✌️